April 19, 2024

Pa-O Youth Organization (PYO)

To promote quality critical thinking and creative of youth

ေက်ာက္မီးေသြးသုံး ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံက သင့္က်န္းမာေရးကို ဘယ္လို ထိခိုက္ေစသလဲ

ဧရာဝတီသတင္းဌာန

ေက်ာက္မီးေသြး ေလာင္စာသုံး ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံေတြက ထုတ္လႊတ္တဲ့ အမႈန္ေတြနဲ႕ ဓာတ္ေငြ႕ေတြက သင့္ရဲ႕ က်န္းမာေရးကို ဘယ္လို အဆိပ္သင့္ေစနိုင္တယ္ ဆိုတာ တင္ျပပါမယ့္။ ေက်ာက္မီးေသြး ဓာတ္အားေပးစက္႐ုံကေန ေလထုထဲကို လြင့္ပ်ံနိုင္တဲ့ ဖုန္မႈန္ ေက်ာက္မႈန္ မီးေသြးမႈန္ေတြ အပါအဝင္ ဆာလ္ဖာဒိုင္ ေအာက္ဆိုဒ္၊ နိုက္ထရိုဂ်င္ ေအာက္ဆိုဒ္နဲ႕ တျခား ညစ္ညမ္း ဓာတ္ေငြ႕ေတြထုတ္လႊတ္ပါတယ္။

အဲဒီလို လြင့္ပ်ံနိုင္တဲ့ ဖုန္မႈန္ ေက်ာက္မႈန္ မီးေသြးမႈန္ေတြကို Particle Matter တနည္းအားျဖင့္ PM10 လို႔ သတ္မွတ္ ပါတယ္။ ဆက္စပ္ေနတဲ့ PM2.5 ျဖစ္ေပၚလာပုံက စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္သလို သင့္ရဲ႕ က်န္းမာေရးကို ဆိုးဆိုး႐ြာ႐ြား ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ေစာေစာက ေျပာသလို ေလထုထဲမွာ လြင့္ပ်ံနိုင္တဲ့ PM10 အမႈန္အမႊားေတြနဲ႕ ဆာလ္ဖာနဲ႕ နိုက္ထရိုဂ်င္ ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ အပါအဝင္ ညစ္ညမ္း ဓာတ္ေငြ႕ေတြ ဓာတ္ျပဳၿပီး ေပၚထြက္လာတဲ့ ဓာတ္ျပဳ အမႈန္ကိုေတာ့ PM2.5 လို႔ ေခၚပါတယ္။

PM10 ဆိုတဲ့ ေလထုထဲမွာ လြင့္ပ်ံအမႈန္ေတြကို ရႉရွိုက္မိရင္ အဆုတ္နဲ႕ အစာအိမ္လမ္းေၾကာင္း ထိခိုက္ေစနိုင္ပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ သဘာ၀ အရ ႏွာေခ်ၿပီးေတာ့ ျပန္လည္ စြန႔္ထုတ္တတ္သလို ေခ်ာင္းဆိုးၿပီးေတာ့လည္း ျပန္လည္ စြန႔္ထုတ္ ဖယ္ရွားပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ PM2.5 ကို ရႉရွိုက္မိရင္ေတာ့ ျပန္လည္ စြန႔္ထုတ္လို႔ မရဘဲ အဆုတ္တြင္း၊ ေသြးလမ္းေၾကာင္းထဲ ဝင္ေရာက္ကာ ေသေစနိုင္တဲ့ အထိ အလြန္ဆိုး႐ြားတဲ့ က်န္းမာေရး ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေပၚလာေစနိုင္ပါတယ္။

ျဖစ္ေစနိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြက အဆုတ္ ကင္ဆာ၊ ပန္းနာရင္က်ပ္၊  ပိုးဝင္ၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ အဆုတ္လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ယိုယြင္းျခင္း၊ ကေလးေတြမွာ ငယ္႐ြယ္စဥ္ အဆုတ္ ေရာဂါ ရေစနိုင္ျခင္းမ်ား ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ အဆုတ္က သင့္ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ ေသြးလွည့္ပတ္မႈကို သန႔္စင္ေပးတာေၾကာင့္ အဆုတ္ မသန႔္ရွင္းရင္ ေသြးလည္း မသန႔္ရွင္း ျဖစ္ၿပီး၊ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ေရာင္ရမ္းျခင္း၊ ေသြးခဲမႈ ျမင့္တက္ျခင္း၊ ေသြးတိုးျခင္းေတြ ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။

ၿပီးေတာ့ မသန႔္ရွင္းတဲ့ အဆုတ္က ေသြးေၾကာမွ်င္ေတြထဲက အညစ္အေၾကးေတြကို သန႔္စင္ဖယ္ရွားေပးတာမ်ိဳး မလုပ္နိုင္ဘဲ ေသြးေၾကာပိတ္ဆို႔ေစတာေတြ ျဖစ္ေစၿပီး ေလျဖတ္ျခင္း၊ ဦးေႏွာက္ျဖတ္ထိုးမွတ္ဉာဏ္က်ျခင္း၊ ပင္မ ဦးေႏွာက္အာ႐ုံေၾကာ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။

တဖန္ အညစ္အေၾကးေတြနဲ႕ မသန႔္ရွင္းတဲ့ ေသြးေတြက သင့္ႏွလုံးထဲ ေရာက္သြားၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ႐ုတ္တရက္ ႏွလုံးအေမာေဖာက္ျခင္း၊ ႏွလုံးခုန္ႏႈန္း ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ႏွလုံးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာေရာဂါေတြ ျဖစ္ပြားေစပါတယ္။

အဆုတ္နဲ႕ ႏွလုံးတို႔နဲ႕ ဆက္စပ္ေနတဲ့ အစာအိမ္၊ အသည္း၊ ေက်ာက္ကပ္၊ ပန္ကရိယအပါအဝင္ ကိုယ္တြင္း အဂၤါေတြ အတြက္လည္း ဆက္စပ္ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။

ကိုယ္ဝန္သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာေတာ့ သေႏၶသားႀကီးထြားမႈ ပုံမမွန္ျဖစ္ျခင္း၊ ေပါင္မျပည့္တဲ့ ကေလး ေမြးျခင္း၊ လမေစ့ဘဲ ေမြးျခင္း၊ ကေလးရဲ႕ စိတ္ပိုင္းနဲ႕ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာေတြမွာ ႀကီးထြားရင့္သန္မႈ ပုံမွန္ မျဖစ္ျခင္းေတြ ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။

အမ်ိဳးသားမ်ား အတြက္လည္း သုတ္ပိုးအရည္အေသြး က်ဆင္းျခင္း၊ အားအင္ကုန္ခန္း ႏြမ္းနယ္ျခင္း အပါအဝင္ အျခားေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစနိုင္ပါတယ္။

ေက်ာက္မီးေသြးရဲ႕ က်န္းမာေရး ဆိုးက်ိဳးနဲ႕ သဘာ၀၀န္းက်င္ကို ထိခိုက္ေစတာေၾကာင့္ ယေန႕ေခတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး နိုင္ငံေတြမွာ ေက်ာက္မီးေသြးသုံး ဓာတ္အားေပး စက္႐ုံေတြကို အသုံးမျပဳေတာ့တဲ့ အျပင္ ေက်ာက္မီးေသြးကို အျခား စက္႐ုံအမ်ိဳးမ်ိဳးေတြမွာလည္း သုံးစြဲခြင့္ မျပဳေတာ့ပါ။ ။

Ref: Ambient Air Pollution Database, WHO, May 2016