—————————————————————————————-
သေဘာထားထုတ္ျပန္ေၾကျငာခ်က္
တီက်စ္ ေက်ာက္မီးေသြး စက္ရုံ တစ္ႏွစ္တာ စမ္းသပ္လည္ပတ္မႈ အျပီး စီမံကိန္း ဆက္လက္ လည္ပတ္သြားမည္ကို တီက်စ္ေဒသရွိလူထုမ်ား အလြန္စုိးရိမ္ပူပန္လ်က္ရွိေနသည္။ တီက်စ္ စီမံကိန္း ဆက္လက္လည္ပတ္ပါက ပိုမိုဆုိးရြားမည့္ အေျခအေနကို ေလ့လာႏုိင္ရန္၊ ေဒသခံလူထုမ်ား ဒုကၡထပ္ မေရာက္ေစရန္ ႏွင့္ တီက်စ္ ေက်ာက္မီးေသြးသုံးလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပး စက္ရုံအား ဆက္လက္ လည္ပတ္မႈ မျပဳရန္ အတြက္ ရည္ရြယ္ထုတ္ျပန္သည္။
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသတၳဳတြင္း
တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသတၳဳတြင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံးအပြင့္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္း ျဖစ္ၿပီး ေန႔စဥ္ ေက်ာက္မီးေသြးတန္ခ်ိန္ ၂၀၀၀ ခန္႔ ထုတ္လုပ္ေနသည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အႀကီးဆုံးအပြင့္ေက်ာက္မီးေသြးတြင္း ျဖစ္သည္ အဓိက ေက်ာက္မီးေသြးတြင္းမွ ေျမေပၚအပြင့္ တူးေဖာ္ထုတ္လုပ္ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ၎ မ်က္ႏွာျပင္ ၅၀၀ ဧက အထိ က်ယ္ဝန္းၿပီး ယခုလက္ရွိတြင္ ထပ္မံတိုးခ်ဲ႕တူးေဖာ္မႈမ်ားရွိေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္တူးေဖာ္ခဲ့ၿပီး ဒိုင္းနမိုက္မ်ားျဖင့္ အသုံးျပဳသည္။ တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသုံး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္ရုံကို အဓိကထား ထုတ္ယူေနသည့္ မိုင္းတြင္း ျဖစ္သည့္အတြက္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္ စက္ရုံရပ္ဆိုင္ခ်ိန္တြင္လည္း မိုင္းတြင္းတူးေဖာ္မႈမွာ ေခတၱရပ္ဆိုင္းခဲ့ရသည္။ တီက်စ္ေက်ာက္မီးေသြးသုံး လွ်ပ္စစ္ဓာတ္ အားေပးစက္ရုံကို ၂၀၀၁ ႏိုင္ငံေတာ္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရး အစိုးရလက္ထက္တြင္ စတင္အေကာင္ အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည္။ စက္ရုံကို တရုတ္ႏိုင္ငံ အမ်ဳိးသား အႀကီးစား စက္မႈလုပ္ငန္း ေကာ္ပိုေရးရွင္းကုမၸဏီ (China National Heavy Machinery Corporation-CHMC) က ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ စတင္၍ လည္ပတ္ခဲ့သည္။ 2015 ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၂၂) ရက္ေန့တြင္ ဓါတ္အားေပးစက္ရုံ ျပန္လည္ပတ္ႏုိင္ေရးအတြက္ တရုတ္ႏိုင္ငံမွ Wuxi Huanggaung Electric Power Engineering ကုမၸဏီႏွင့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈဆိုင္ရာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကုိ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကသည္။
(၁၀) ႏွစ္တာ စီမံကိန္း သက္ေရာက္မႈ
ေက်ာက္မီးေသြးသတၳဳတြင္းစတင္တူးေဖာ္သည့္အခ်ိန္ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ မိုင္းတြင္းႏွင့္ မလြတ္ကင္း သည့္ ေတာင္ပို႔လႏွင့္ လိုင္ခါးေက်းရြာ ၂ ရြာရွိ လူဦးေရ ၄၀၀ ေက်ာ္ အိမ္ေထာင္စု ၇၀ ေက်ာ္ခန္႔ ေျပာင္းေရႊ႕ ေနထိုင္ခဲ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ ေလ်ာ္ေၾကးမေပးပဲ ေျမယာသိမ္းဆည္းမႈမ်ား ရွိေနခဲ့ျပီး ေလ်ာ္ေၾကး အနည္းငယ္ရရွိေသာ ေဒသခံမ်ားလည္းရွိသည္။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မႈမ်ား ၾကဳံေတြ႕ခဲ့ရျပီး၊ ေဒသခံလူထုမ်ားအၾကား လူမႈေရး ဆုိင္ရာ စည္းလုံးညီညြတ္မႈပ်က္ျပားျခင္း ေက်းရြာလူထုမ်ားမွ စိုက္ပ်ဳိးေရးျပႆနာမ်ားျဖစ္သည့္ ေျမယာမ်ားဆုံးရႈံးျခင္း ေျမဆီလႊာမ်ား ပ်က္စီးျခင္း ေရခမ္းေျခာက္ျခင္းအျပင္ သြားလာေရး ခက္ခဲျခင္းႏွင့္ က်န္းမာေရး ဆိုင္ရာျပႆနာ မ်ားျဖစ္သည့္ ေသြးတုိးျခင္း ေခါင္းကိုက္ျခင္း လမေစ့ ေပါင္မျပည့္ဘဲ ကေလးေမြးဖြားမႈ ႏႈန္းျမင့္မား လာျခင္းမ်ား ယားယံျခင္းေဝဒနမ်ား ခံစားရျခင္း စသည့္ျပႆနာမ်ား ရင္ဆိုင္ခဲ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ ၁၀ စုႏွစ္တာကာလ အတြင္း ေဒသေန လူထုမ်ား ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ အခက္အခဲမ်ားကို ေျဖရွင္းျခင္း မျပဳဘဲ ထပ္မံ၍ စက္ရုံလည္ပတ္ေနျခင္းသည္ ေဒသေနလူထုမ်ား၏ အသံကို လ်စ္လ်ဴရႈ လ်က္ရွိ သည္ကို ေတြ႔ရသည္။ အဓိကအေၾကာင္းရင္းမွာ စီမံခန္႔ခြဲမႈမ်ား၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ား မွားယြင္းျခင္း ႏွင့္ အရည္အေသြး မျပည့္မွီေသာ နည္းပညာမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ အဖက္ဖက္ မွ အရႈံးေပၚေသာ စီမံကိန္းျဖစ္သည္။
စီမံကိန္း (၁) ႏွစ္ ျပန္လည္ စမ္းသပ္လည္ပတ္စဥ္ သက္ေရာက္မႈ
၁။ တီက်စ္စက္ရုံမွ ၁ ႏွစ္အတြင္း ျပန္လည္စမ္းသပ္လည္ပတ္မႈျပဳလုပ္ရာမွ စက္ရုံလည္ ပတ္သည့္ အခ်ိန္တြင္ စက္သံႏွင့္ ေက်ာက္မီးေသြးေပါက္ကြဲသည့္ ဆူညံသံမ်ားေၾကာင့္ အနီးနားအဝိုက္ ေဒသေနလူထုမ်ားမွာ ေန႔ဘက္ပင္ပန္းစြာ ၿခံအလုပ္လုပ္ၿပီး အနားယူအိပ္စက္ရန္အခ်ိန္ျဖစ္သည့္ ညဘက္တြင္ ေကာင္းမြန္စြာ အိပ္စက္မႈမ်ားမရရွိခဲ့ၾကေပ။
၂။ တီက်စ္ေဒသတြင္ က်န္းမာေရးဆိုင္ရာျပႆနာမ်ားကိုလည္း ယခင္ထက္ပိုမိုျဖစ္ပြား လ်က္ရွိ ၿပီး ၂၂ ႏွစ္ၾကာ ထပ္မံ၍ လည္ပတ္မည္ဆိုပါက ေဒသေနလူထုမ်ား၏ ေရရွည္ က်န္းမာေရး ျပႆနာမ်ား ပိုမိုဆိုးရြာလာဖြယ္သာရွိၿပီး ဘဝတေလ်ာက္လုံး စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားျဖင့္ ေနထိုင္သြား ရမည္ျဖစ္သည္။ သက္ဆိုင္ရာက်န္းမာေရးဌာနမ်ားမွလည္း တီက်စ္ေဒသဝန္းက်င္တြင္ က်န္းမာေရး အေျခအေန ဆိုးရြာေနသည္ကို ေတြ႔ရေသာ္လည္း ပုံမွန္ သဘာဝ ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္ဟုသာ အေၾကာင္းျပ ေျပာဆို ေနသည္ကိုလည္း ၾကားသိရသည္။ အိမ္တိုင္းလိုလိုေမြးျမဴၾကသည့္ ၾကက္ကဲ့သို႔ အိမ္ေမြး တိရိစာၦန္မ်ား မွာလည္း ပုံမွန္မဟုတ္သည့္ ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ေတြ႔ရွိေနရ သည္ကို ေတြ႔ရသည္။
၃။ စိုက္ပ်ဳိးေရးအတြက္ အသုံးျပဳသည့္ ေရအရင္းအျမစ္သည္လည္း မိုင္းတြင္းမွ စြန္႔ပစ္သည့္ ေရကိုသာ မျဖစ္မေန အသုံးျပဳရသည့့္ အတြက္ ေဒသေနလူထုမ်ား၏ သီးႏွံမ်ား ၿခံေျမမ်ား အတြက္မ်ားစြာ အႏၱာရာယ္ျပဳႏိုင္သည္။
၄။ စက္ရုံစမ္းသပ္လည္ပတ္စဥ္ရရွိသည့္ ရလာဒ္ဆုိးမ်ားအား ေဖာ္ျပျခင္းမရွိပဲ ရလာဒ္ ေကာင္းမ်ား ကုိသာ လူထု အခ်ိဳ႕ကိုခ်ျပျပီး စီမံကိန္းဆက္လက္ လည္ပတ္ရန္ ေဖာ္ေဆာင္ေနသည္။
စက္ရုံျပန္၍ လည္ပတ္ပါက ေဒသခံမ်ား၏ စုိးရိမ္ပူပန္ခ်က္မ်ား
“ေနာက္ထပ္ အႏွစ္ (၂၂) ႏွစ္ လည္ပတ္ပါက အနာဂါတ္ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ားအတြက္ မေတြး၀ံ့စရာ ျဖစ္ၿပီး လည္ပတ္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္ေက်ာ္ အတြင္း မည္သည့္ ေကာင္းက်ိဳးမွ မရရွိခဲ့ေပ။ ၎ေဒသရွိ လူထုမ်ားမွ ညစ္ညမ္းေသာ ေလထု မ်ား ဆက္လက္ ရႈရိႈက္ေနရမည္အေရးႏွင့္ မိမိတို႔၏ စုိက္ပ်ိဳးေရး၊ ၀မ္းစာေရးအတြက္ ခက္ခဲလာမည္ကို စိုးရိမ္ ပူပန္လ်က္ရွိသည္။ ေက်ာက္မီးေသြးမွ မီးရိႈ႕ၿပီး ထြက္ရွိလာသည့္ စြန့္ပစ္ျပာမႈန္မ်ားေၾကာင့္ ေသာက္သုံးေရမ်ားမွာ သန္႔ရွင္းမႈမ်ား မရွိျခင္း ေရရွားပါးလာျခင္း ျပႆနာမ်ားလည္း ထပ္မံျဖစ္ေပၚ လာမည္ကို ပူပန္လ်က္ရွိသည္။”
“ေက်ာက္မီးေသြးေၾကာင့္ က်န္းမာေရးဆုိင္ရာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ားကို ကိုယ္ဝန္ ေဆာင္မိခင္မ်ား ခေလး သူငယ္မ်ား သက္လတ္ပိုင္းလူငယ္မ်ား သက္ၾကီးရြယ္အုိ ပိုင္းမ်ားအတြက္ စိုးရိမ္စရာမ်ားျဖင့္ ျပည့္ေနလ်က္ ရွိၿပီး လူ႕သက္တမ္းေစ့ မေနႏုိင္မည္ကို ပူပန္ လ်က္ရွိသည္။ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္ဆီး ဆုံးရႈံးမႈမ်ား ေလထု ေရထု ေျမထု ပတ္ဝန္းက်င္ညစ္ညမ္းမႈမ်ားမွာ ခါးစည္း ခံေနရမည္ ျဖစ္သည္။” “ကြ်ႏု္ပ္တုိ႔သည္ ဒီမုိကေရစီ စံနစ္ေပၚေပါက္လိုပါက တာ၀န္ခံ၊ တာ၀န္ယူေသာ အစိုးရ ဒီမုိကေရစီ ဆန္ေသာ အစိုးရ သာ လုိအပ္သည္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ သည္ တရားမွ်တေသာ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ႏွင့္ လူေနမႈကို မပ်က္စီးေသာ ေရရွည္ဖံြ႕ျဖိဳးေရးကုိလိုအပ္သည္။
အစိုးရ ႏွင့္ ကုမၼဏီမ်ားထံ ေဒသခံမ်ား၏ အဓိက သေဘာထား ဆုံးျဖတ္တုိက္တြန္းခ်က္
၁။ တီက်စ္ ေက်ာက္မီးေသြးသုံးလွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစက္ရုံအား ခ်က္ခ်င္းရပ္ဆိုင္းေပးရန္
၂။ ေဒသလူထု အေပၚ ထိခိုက္ခံစားမႈမ်ား နစ္နာမႈမ်ား အား ကုစားေပးရန္ ႏွင့္ ေလ်ာ္ေၾကးမ်ား ေပးရန္။
၃။ ေဒသဖံြ႕ျဖိဳးေရး ဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္မ်ား ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ လြတ္လပ္ေသာ ေဒသခံ လူထုမ်ားႏွင့္ အတူ ေဒသအက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းမႈ၊ ေဒသစီမံခန္႔ခြဲမႈ ႏွင့္ ေဒသလူထု ပါ၀င္ဆုံးျဖတ္မႈကုိ အေျခခံေသာ မူေဘာင္ မူ၀ါဒမ်ား ေရးဆြဲရန္
လ်စ္လ်ဴရႈခံေနရသည့္ ေဒသခံလူထုမ်ား၏ အသံ သေဘာထားမ်ားကို တီက်စ္ေဒသခံမ်ား ႏွင့္ “ပအိုဝ္းလူငယ္အစည္းအရုံး” မွ ပူးေပါင္း ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
ဆက္သြယ္ရန္
ခြန္၀င္းထိန္ (တီက်စ္ေဒသခံ) (09 264760126)
ကိုစိုင္းတူး (တီက်စ္ေဒသခံ) 09 250 3400 97
ခြန္ဦး (097 656 00812) pyorg.net@gmail.com _ PYO
Download under PDF
TIGYIT STATEMENT 28 – MAY – 2018 Myanmar
TIGYIT STATEMENT 28 – MAY – 2018 English
More Stories
Statement On The World Bank Project (English)
Statement On The World Bank Project (BURMESE)
လူငယ်နှင့် မူးယစ်ဆေးဝါးဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးပွဲ